La storia del cinema italiano
Un viaggio attraverso il tempo e le emozioni

IlCinemaitalianohaunastorialungaeaffascinante.Tuttoècominciatonel1895,lostessoannoincuiiLumièrepresentaronoilprimofilmalpubblicoaParigi.AncheinItalia,datochelapassioneperilcinemastavagià nascendo,lepersonesientusiasmaronoperquestanuovaformad'arte.Daquelmomento,ilCinemaitalianoiniziòacrescereeatrasformarsi,diventandounpuntodiriferimentomondiale.Inizialmente,ifilmeranobreviespessosilenziosi.IprimicineastiitalianicomeLuigiFedericoRiccieGiovanniPastroneinventarononuovimodiperraccontarestorieattraversoleimmaginiinmovimento.
Neglianni'10,ilcinemainItaliainiziòaevolversi.Laprimaguerramondialecolpìl’industriacinematografica,madopoilconflitto,cifuunagrandevogliadiricominciare.Neglianni'20,lapellicolaCabiriadiGiovanniPastronesegnòungrandecambiamento.Questofilmepicoraccontavaunastoriadiavventuraeamore,edèconsideratounodeipionieridelcinemamuto.Lasuagrandezzavisivaenarrativacatturòl'immaginazioneditutti.DopoCabiria,ilcinemaitalianoiniziòaguadagnarericonoscimentointernazionale.
Neglianni'30,ilfascismoinfluenzòmoltoilcinema.IlregimediMussoliniutilizzòifilmcomestrumentodipropaganda.Tuttavia,cifuronoancheopereimportantiestimolanti.RegisticomeAlessandroBlasettieMarioCameriniprodusserolavoricheriflettevanolavitaquotidianadegliitaliani,rendendoilcinemaunaformad'artemoltopopolare.IlNeorealismoitalianonacquedopolaSecondaguerramondiale,unmovimentochemostravalavitaveraeledifficoltà dellagentecomune.FilmcomeRoma,città apertadiRobertoRossellinieLadridibiciclettediVittorioDeSicatoccaronoicuoridelpubblico.Questifilmeranodiversi;nonc’eranoattorifamosi,mapersonenormalichevivevanonellestradediRoma.
Neglianni'50e'60,ilcinemaitalianoattraversòunanuovaeradigrandesuccesso.RegisticomeFedericoFellini,MichelangeloAntonionieLuchinoViscontiportaronoilcinemaitalianoaunnuovolivello.Fellini,inparticolare,confilmcomeLaDolceVitahamostratoillatoglamourelavitanotturnadiRoma.MoviestarscomeMarcelloMastroiannidivennerofamoseintuttoilmondo.Glianni'60rappresentaronoanchel'epocadeispaghettiwestern,ungenerefilmicorealizzatodaregistiitalianicomeSergioLeone.IfilmcomePerunpugnodidollaricatturaronol'attenzionedimoltispettatori,diventandounfenomenoglobale.
Neglianni'70,ilcinemaitalianocontinuòaevolversiconl'arrivodinuoviregisti.Alcuni,comeBernardoBertolucci,iniziaronoaesploraretemipiùcomplessieprovocatori.Nelfrattempo,ilcinemadigenere,comeifilmhorroreigialli,guadagnòpopolarità .RegisticomeDarioArgentocrearonoopereindimenticabili.IfilmdiArgentoeranonotiperlalorosuspenseeicolpidiscena,portandoilpubblicoinunviaggioemozionanteattraversoilmistero.Ilcinemaitalianoeraoraunmixdistravaganzaerealtà ,unamiscelacheaffascinavailpubblico.Neglianni'80e'90,ilcinemaitalianoaffrontònuovesfide.MentreHollywooddominavailmercatoglobale,molticineastiitalianicercarononuovimodiperdistinguersi.RegisticomeGiuseppeTornatoreemerseroconfilmindimenticabilicomeNuovoCinemaParadiso,unacelebrazionedelpoteredelcinemastesso,cheraccontavalastoriadiungiovanechesognavadidiventareungrandecineasta.Questofilmvinsenumerosipremi,inclusol'Oscar,eriportòl'attenzionesultalentoitalianonelmondodellasettimaarte.
Nelfrattempo,ilgeneredellacommediaall'italianacontinuòaprosperare,conattoriiconicicomeRobertoBenigni,ilqualesidistinseinfilmchemescolavanoumorismoedrammaticità .Lavitaèbelladivenneuncapolavoro,portandounastoriatoccantesull'amoreelasperanzadurantel'Olocausto,facendolovincereOscarericonoscimenti.Lacapacità diraccontarestoriecommoventi,utilizzandounequilibratomixdicomicità eserietà ,caratterizzòilcinemadiquelperiodo.
Conl'avventodelnuovomillennio,ilcinemaitalianocontinuòainnovarsi.RegisticomePaoloSorrentinoeMatteoGarroneportarononuovevisioniestili.Sorrentino,inparticolare,conilsuofilmLagrandebellezza,vinsel'Oscarnel2014comemigliorfilmstraniero.Questofilmesploravalavitael'esteticadiRoma,utilizzandoimmaginistraordinarieeunanarrazionepoetica.Eraunviaggionostalgicocheinvitavailpubblicoarifletteresullabellezzaesulladecadenzadellavita.
Nelfrattempo,ilcinemaitalianononsmisemaidiguardarealpassato.Moltiregistieattorifeceroomaggioaigrandimaestridelpassato,riportandoallaluceopereestiliclassici.CifuunrinnovatointeresseperilNeorealismo,ispirandounanuovagenerazionedicineastiaraccontarelestoriedellepersonecomunielelorosfidequotidiane.FilmcomeIosonoTempestamostraronoilcoraggioelaresilienzadegliitalianinellavitamoderna.
Oggi,ilcinemaitalianoèunmiscuglioditradizioneeinnovazione.Registiemergentienominotilavoranoinsiemepercreareoperechecatturanoladiversità elaricchezzadellaculturaitaliana.FilmcomeLapazzagioiahannoportatoilpubblicoinviaggiemozionanti,affrontandotemiattualicomelasalutementaleel’umanità .Conl'arrivodellepiattaformedistreaming,ilcinemaitalianoharaggiuntonuovevette,attraendounavastaplateadispettatoridituttoilmondo.
Perconcludere,lastoriadelcinemaitalianononèsolounraccontodifilmeregisti.Èunomaggioaunaculturaeaunasocietà chehavissutomomentidigloriaecrisi.Ilcinemaitalianohaavutounimpattosignificativosullacinematografiamondiale,influenzandononsoloilmododiraccontarestorie,maancheilmododipercepirelavita.Ognifilmraccontaunastoriachecitoccaprofondamente,cifaridere,piangeree,allostessotempo,riflettere.Lasuaevoluzionecontinuaarispecchiareicambiamentidellasocietà italiana,eattraversoisuoisuccessielesuesfide,ilcinemaitalianorimaneunafontediorgoglioeispirazionepertuttinoi.Inuncertosenso,guardareunfilmitalianosignificanonsolovedereunastoria,maanchevivereunpezzodellastoriad'Italiastessa.